Veri, toplumun her alanında kıymetli bir metaya dönüşürken gazetecilik de bundan “nasibini” alıyor. Son on yılda verinin haber odalarında başrolde yer alacağına dair birçok tahmin paylaşılıyordu. İçinde bulunduğumuz pandemi ise dönüşümün hızlanmasının önünü açmış gözüküyor. Bu sebeple karşılaştığım, veriye dayalı hikâyeleri derlemeye başladım. Bu süreçte ilk dikkatimi çeken modelleme temalı haberler oldu fakat içerikler sayıca arttıkça ve çeşitlendikçe bölümlere ayırmanın ve bu şekilde güncellemenin daha uygun olacağını düşündüm. İkinci yazımda ise harita görselleştirmelerinden yararlanan haberleri paylaştım. Bu bölümde ise pandemi ile ilgili veriler aktarılırken grafiklerin ön planda olduğu içerikleri ele alıyorum:
Financial Times Veri Gazeteciliği Ekibinin hazırladığı görsel anlatım, Kovid-19’un güncel yayılımını aktarıyor. İçerik, kıta ve bölgelerden başlayarak kritik ülke, şehir ve eyaletlerin son durumlarına odaklanıyor. Ayrıca içerikte yapılan büyük değişikliklerin paylaşılması da önemli bir anekdot olarak yer alıyor.
Kovid-19 dünya genelinde yayılımını sürdürüyor
ABD’de birçok eyalet Kovid-19’un yayılımını yavaşlatabilmek için konulan sokağa çıkma ile sosyal ve ticari faaliyet kısıtlamalarını kaldırdı. Propublica editörleri Lena V. Groeger ve Ash Ngu yeniden normale dönüşün vakalarda artışa yol açıp açmadığını ele almış. Çalışmada veri kaynaklarına ve yönteme dair bilgiler de paylaşılmış. Haberi incelemek için:
Eyaletlerde sınırlandırmaların gevşetilmesi pandemiyi nasıl etkiliyor?
Reuters detaylı çalışmasında Kovid-19 kaynaklı ölüm oranlarını ve onu durdurmaktan ne kadar uzak olduğumuzu ölçmeyi hedeflemiş. Etkileşimli olarak hazırlanan grafiklerin anlaşılması için bilgiler paylaşılmış ve aynı zamanda Kovid-19 kaynaklı ölümlerin ülkeler bazında seyrine ilişkin grafikler aktarılmış. Reuters, pozitif vakalardan ziyade ölümlere odaklanmasının sebebini ise her ülkenin test politikasında değişiklikler olması ile ilişkilendirmiş. Hikâyenin tamamı için:
The Economist Kovid-19 kaynaklı ölüm açıklanmalarına eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşarak hükümetlerin bu ölümleri açıklarken sayıları azaltma eğiliminde olduklarını vurgulamış. Bu bakış açısının altında ise hastane dışında hayatını kaybedenler ve testleri pozitif çıkmayanların yoğunlukta olmasının altı çizilmiş. Haberde bu yaklaşımın ispatı için geçmiş yıllarda yaşanan ölüm oranları kullanılmış ve karşılaştırma yapılmış. Ayrıca haberin son bölümünde Türkiye’ye de odaklanılmış ve açıklanan (Haberin son güncellemesi 16 Nisan) ölüm sayılarının yüzde 45’e kadar daha fazla olabileceğinin altı çizilmiş. Haberin tamamı için:
Resmi Kovid-19 ölüm sayıları hâlâ gerçek ölüm sayılarını yansıtmıyor
BBC ekibinin hazırladığı kapsamlı haber 7 Nisan’da yayımlanmış. Bu çalışmada dünyanın önemli bölgeleri haritalar ve grafikler aracılığıyla aktarılmış. Haberde koronavirüs kaynaklı vakalarla birlikte ülkelerin aldığı aksiyonlar karşılaştırılmış. Ayrıca karantina sürecinin hava ve karayolu ulaşımına ayrıca çevreye olan etkilerine odaklanılmış. Haberi incelemek için:
Karantina sürecinde dünya: Ulaşım ve çevre
The New York Times editörleri Ella Koeze and Nathaniel Popper karantinayla birlikte değişen İnternet kullanımını ve kültürel tüketimi ele almış. Haberde kullanıcıların hangi uygulamalarda kullanımlarının dramatik olarak yükseldiği, haber tüketiminde hangi platformları tercih ettiği ve hangi siteleri ziyaret ettikleri grafikler aracılığıyla aktarılmış:
Virüs İnternet kullanımımızı nasıl etkiledi?
The Economist editörleri, mahkumların virüse yakalanma ve virüs kaynaklı can kayıplarının genel halka göre çok daha yüksek olduğunu kanıtlayan bilimsel bir makaleden yola çıkarak hapishane ve virüs ilişkisine odaklanmış. Habere göre ABD hapishane yapısı hastalığın toplum içerisinde de yayılma sebepleri arasında olabilir:
Amerikan hapishaneleri Kovid-19’un yayılmasına nasıl yardımcı oluyor?
NYT editörleri Jin Wu, Allison McCann, Josh Katz ve Elian Peltier daha önce The Economist editörlerinin de yaptığı gibi gerçek ölüm verilerinin peşine düştü. Geçmiş yıllardaki ölüm verileri trendleri ile kıyaslayarak bugünkü durumu netleştirmeye çalışan editörler, yaklaşık 30 ülkeye spot ışığı tutmuş. İçlerinde Türkiye’de var:
207.000 kayıp ölüm: Koronavirüs salgınının gerçek verilerini takip etmek
Propublica editörleri Moiz Syed ve Derek Willis koronavirüs ile mücadele kapsamında hükümetlerin harcamalarını mercek altına aldı. Haberde; hangi dönemlerde, en çok hangi ürünlere harcama yapılmış ve bu ürünler hangi tedarikçilerden sağlanmış, bu soruların yanıtları aktarılmış:
Koronavirüsle mücadele kapsamındaki satın almaların izlerini sürmek
Pandemiden en çok etkilenen toplumsal yapılardan biri de eğitim oldu. Kurumlar bu sorunları aşmak için çeşitli yöntemler geliştiriyorlar. USAFacts’te yer alan çalışmada da okulların süreçteki eğitim yöntemleri üzerine odaklanılmış:
Öğrenciler okullara nasıl geri dönecek?
NYT editörü Keith Collins ABD’de eyaletlere göre yapılan testlerin hedefe ne kadar yaklaştıklarını haberleştirdi. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki test işlemleri, CDC tarafından geliştirilen kitlerin hatalı olduğu tespit edildikten sonra salgının başlangıcında ertelendi. Collins’e göre o zamandan beri test seviyeleri ülke genelinde istikrarlı bir şekilde arttı ancak birçok Eyalet, laboratuvar yoğunluğu ve önemli test malzemelerinin eksiklikleri sorunlarıyla mücadele ediyor. Haberin devamı için:
Bölgenizde yeterince Koronavirüs testi yapılıyor mu?
Son birkaç ayda meydana gelen iş kayıpları tüm Amerikalı grupları etkiledi. Propublica editörü Lena V. Groeger bu kayıpların ırk ve etnik kökene göre ciddi değişimleri gösterdiğini haberleştirdi. Çalışmada etnik köken; yaş, gelir, eğitim ve cinsiyet değişkenlerine göre de incelenebiliyor.
ABD’de iş kayıpları son aylarda çok yükseldi. Fakat bazı gruplar bu durumdan daha fazla etkilendi
Kovid-19 ile mücadelede alınan tedbirler dolayısıyla bu dönem Grip virüsünün etkilerinin az olacağı öngörülüyordu. The Economist editörleri grip mevsiminin etkilerini analiz edebilmek için güney yarımkürede yer alan ülkelerdeki vakaları ele almış. Haberi incelemek için:
Güney yarımküre grip mevsimini normal etkilerin çok altında atlattı
Salgın sürecinde üretimin ve hareketliliğin yavaşlaması sonucu büyük şehirlerde hava kirliliği seviyeleri bir hayli düşmüştü. Kısmi normalleşmeye geçilen şehirlerde kirlilik seviyesi tekrar tırmanışa geçti. The Economist’in grafiğini incelemek için:
Bir yanıt yazın